مدل مثلث یادگیری Cone of Learning یا learning pyramid یا مثلث تجربه Cone of Experience یا هرم یادگیری یک مدل یادگیری است که در دهه ۱۹۶۰ توسط دکتر ادگار دیل [۳] از دانشگاه اوهایو تدوین شده است. در این مدل از چندین نظریه مرتبط با فرآیندهای یادگیری استفاده شده است. هدف از مدل مثلث یادگیری ، بیان این موضوع است که کدام یک از روش های یادگیری بازدهی و بهره وری بیشتری دارند.
قبل از هر توضیح دیگر بیایید ابتدا نگاهی به این مثلث یا هرم یادگیری بیندازیم.
همان طور که مشاهده می کنید ساختار مثلث یادگیری از دو قسمت اصلی بالایی و پائینی تشکیل شده است:
هر کدام از قسمت های اصلی بالایی و پائینی این مثلث نیز شامل چندین زیر روش یادگیری گوناگون فرعی هستند. به این ترتیب که روش های یادگیری که در قسمت بالایی مثلث قرار دارند، نیازی به درگیر شدن کامل فکر، ذهن و بدن ما ندارند. به همین خاطر به آنها روش های یادگیری منفعلانه می گوییم. اما از طرف دیگر روش های یادگیری که در قسمت پایین مثلث یادگیری قرار دارند به هوشیاری و آمادگی کامل فکری، ذهنی و حتی فیزیکی ما نیاز دارند، برای همین از آنها بعنوان روش های یادگیری فعالانه یاد می کنیم.
بر اساس بررسیهای انجام شده توسط دکتر دیل، اگر بنا باشد که یک فرد متوسط مطلب مشخصی را یاد بگیرد، بازدهی (و میزان یادآوری) هر کدام از روش های یادگیری بعد از دو هفته به این صورت مشخص میشود؛
می بینید که هر چه از قسمت های بالای مثلث به پایین آن نزدیک میشویم، به میزان بیشتری از هوشیاری ذهنی و فیزیکی نیاز هست. به عنوان مثال شما ممکن است در حالت خوابیده مشغول خواندن این کتاب باشید. یا حتی بارها پیش آمده است که هنگام مطالعه، چشمانتان مشغول خواندن است، اما ذهنتان در جای دیگری سیر میکند. می دانید که در این حالت یادگیری شما بازده چندانی ندارد. اما برای یادگیری عملی بایستی که هم از لحاظ فکری و ذهنی و هم از لحاظ فیزیکی آماده و هوشیار و کاملاً درگیر با موضوع باشید.
بر اساس این نظریه کم اثر ترین روش یادگیری، خواندن (Reading) یک مطلب و یا شنیدن (Listening) آن است. البته هر دوی آنها روشهایی است که نظام آموزشی، مدارس و دانشگاه های ما بر پایه آنها استوار بوده و ما آنها را در تمام دوران تحصیل تجربه کردهایم و با میزان کارایی شان آشنایی داریم.
اما بهترین و اثربخشترین روش های یادگیری ، شروع کردن به انجام کار و یادگیری در حین عمل است[۴]. این روشی است که کارآفرینان و موفقترین افراد جامعه دائماً از آن استفاده میکنند. به همین خاطر است که میگویند تجربه بهترین آموزگار است و مطلبی که از طریق تجربه یاد گرفته شود، هرگز فراموش نمیشود.
نکته حائز اهمیت که باید به آن توجه کرد این است که برای افزایش بهره وری در یادگیری، خوب است که ترکیبی از این روش های مطالعه مورد استفاده قرار بگیرند. به عنوان مثال مطالعه کتاب، که همچنان یک روش مطالعه لذت بخش است، در برخی از ساعات روز یا برای برخی از موضوعات کاربرد بهتری دارد. شنیدن پادکست یا کتاب صوتی در برخی از شرایط که مشغول کار دیگری هستید می تواند بازدهی بالاتری داشته باشد و کیفیت سپری کردن آن ساعت را نیز برایتان افزایش دهد. مشاهده ویدئوهای آموزشی برای انتقال و درک بهتر مطالب آموزشی کاربردی و سخت تر می تواند بسیار مفید باشد. باید توجه داشته باشید که سبد متنوعی از روشهای مطالعه را برای خود تشکیل دهید و به این ترتیب ورودی های آموزشی و دانشی خود را همیشه زنده و منعطف نگه دارید. این جریان متنوع و پیوسته از مطالب به شما کمک می کند تا بتوانید ترکیب بهتری از دانش را در ذهن خود انجام داده و با پیوند آنها در عمل، با سرعت و راحتی بیشتری سلسله مراتب دانش را طی کرده و به مرحله خرد برسید.
در ادامه دعوت می کنم که ویدئو کوتاه در رابطه با توضیحات مثلث یادگیری را مشاهده بفرمایید.
دوست عزیز، نظر شما در مورد محتوای مقاله هرم یادگیری چیست؟
تا به حال چقدر زمان به خاطر روشهای کم بازده مطالعه از دست داده ایم؟ شما از چه روشهایی مطالعه می کنید؟ کدام یک برای شما بهتر جواب داده است؟ خوشحال می شویم نقطه نظرات خود را با ما و دوستان دیگر در میان بگذارید ؟
انتشار مطلب با ذکر منبع و دادن لینک بلامانع است.
Cone of Learning
Cone of Experience
Edgar Dale
Action learning
2 Comments
مقاله بسیار زیبای بود. ممنونم که با انتشار چنین مقالاتی در نشر آگاهی به مردم کشورمان کمک می کنید.
سپاسگذارم از محبت بی کران شما.